Rząd planuje wprowadzić tzw. wakacje składkowe, czyli okresowe zwolnienie części osób prowadzących działalność gospodarczą z obowiązku zapłaty należnych składek ubezpieczeniowych (o czym już krótko wspominaliśmy w lutym).
Na czym mają polegać wakacje składkowe przedsiębiorcy (samozatrudnionego)?
W lutym pisaliśmy o planach wprowadzenia tzw. wakacji składkowych dla samozatrudnionych. Teraz podajemy dalsze szczegóły. W skrócie: polega to na tym, że mikroprzedsiębiorca – na swój wniosek – będzie zwolniony przez miesiąc ze składek na własne ubezpieczenia społeczne, FP, FŚ. Tak wynika z projektu przedstawionego przez rząd.
Po zmianach, przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą będą mogli złożyć do ZUS wniosek o zwolnienie z opłacania składek na:
- ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
- ubezpieczenie wypadkowe,
- ubezpieczenie chorobowe, jeżeli wcześniej ubezpieczony zadeklarował jego opłacanie, a także
- składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy
– za jeden wybrany miesiąc kalendarzowy w każdym roku kalendarzowym.
W wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne będą pokrywane z budżetu państwa, w kwocie stanowiącej podstawę wymiaru składki.
Przepisy określą również wysokość podstawy wymiaru składek za miesiąc, w którym przedsiębiorca będzie korzystać z wakacji składkowych. Przewiduje się, że będzie to najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru.
Ograniczenie podstawy w miesiącu wakacji składkowych
Załóżmy, że przedsiębiorca zadeklarował podstawę wymiaru wyższą niż ryczałtowa (do czego jest uprawniony zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Zatem w miesiącu kalendarzowym korzystania z wakacji składkowych, jego podstawa wymiaru zostanie więc zredukowana do wysokości właściwej dla „ryczałtu”.
Rozwiązanie dla mikroprzedsiębiorców
Przewidziane w projekcie rozwiązanie jest dobrowolne i będzie skierowane do mikroprzedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Szacuje się, że wakacje składkowe mogą objąć blisko 1,8 mln mikroprzedsiębiorców wpisanych do CEIDG.
Zwolnienie z obowiązku składkowego nie będzie wymagało formalnego zawieszenia własnej działalności. Przedsiębiorca w danym okresie nadal będzie więc mógł m.in. uzyskiwać z niej przychody.
Przeszkodą będzie współpraca z byłym pracodawcą
Ze zwolnienia od składek nie będzie mógł skorzystać mikroprzedsiębiorca, gdy w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym wykonywał pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Samozatrudniony – były pracownik
Pan Jan był zatrudniony u pracodawcy X. Następnie strony rozwiązały w 2023 roku umowę o pracę i zaraz potem (też w 2023 roku) pan Jan założył własną działalność gospodarczą w zakresie pokrywającym się z jego poprzednimi obowiązkami – i w ramach tej działalności wykonywał zadania na rzecz swego byłego pracodawcy X.
Oznacza to, że w 2024 r. nie będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych. Jeżeli działalność tego typu będzie wykonywał dodatkowo w 2024 r., to także i w 2025 r. wakacje składkowe nie będą dla niego dostępne.
Zwolnienie będzie udzielane na wniosek
Projekt przewiduje, że zwolnienie ze składek będzie udzielane wniosek uprawnionego mikroprzedsiębiorcy, złożony do ZUS w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem.
Wniosek ma zawierać: |
1) dane płatnika składek:
|
2) wskazanie miesiąca kalendarzowego, w którym płatnik składek zamierza skorzystać ze zwolnienia z opłacenia składek; |
3) oświadczenie, że na dzień złożenia wniosku płatnik składek jest mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców; |
4) oświadczenie, że płatnik składek jako ubezpieczony nie wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. |
Wniosek o zwolnienie z opłacenia składek będzie składany wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego ZUS, w formie dokumentu elektronicznego.
Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 października 2024 r.
Źródło:
projekt ustawy (z 22 stycznia 2024 r.) o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, rcl.gov.pl